چکیده

تحقیق حاضر که از نوع پژوهش در عمل (Action research) بوده است در سال تحصیلی 92-91 در پایه ی دوم دبستان خازنی 2 واقع در ناحیه ی 2 آموزش و پرورش قم و با فراوانی 28 نفر دانش آموز انجام شده است.هدف از این تحقیق، علاقه مند سازی دانش آموزان پایه ی دوم دبستان یاد شده به درس قرآن بوده است. بر این اساس پژوهشگر با استفاده از ابزارهای گوناگون تحقیق مانند: مصاحبه، مشاهده، مطالعه و بررسی پرونده های تحصیلی دانش آموزان و گفتگو با اولیای آن ها، علاوه بر گردآوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز و تجزیه و تحلیل آن جهت شناسایی عوامل موثر در ایجاد مساله به انتخاب چند راهکار عملی از بین راه حل های پیشنهادی اقدام نمود آن گاه پس از اعتبار بخشی به اجرای راه حل های زیر اقدام نمود که عبارت بودند از :

1-توجیه اولیای دانش آموزان در ابتدای سال تحصیلی.

2-برگزاری جشن قرآن.

3-استفاده از بیت النور قرآن کریم و نمازخانه ی آموزشگاه در ساعات درس قرآن.

4-آموزش رعایت آداب و اصول احترام به قرآن.

5-تهیه و ساخت نشانگر و جا قرآنی های مناسب برای استفاده در ساعات درس قرآن.

6-تدریس عملی آموزش وضو و نماز به دانش آموزان کلاس.

7-آموزش سوره های کوتاه قرآن همراه با ذکر ایام هفته و معانی و مفاهیم قرآنی به دانش آموزان کلاس.

8-تهیه ی کتاب های داستان و شعرهای قرآنی برای دانش آموزان کلاس.

9-تهیه ی دفترچه های مخصوص پیام ها و احادیث قرآنی و اسلامی توسط دانش آموزان کلاس.

10-اجرای نمایش داستان های قرآنی توسط دانش آموزان در کلاس.

11-کشیدن نقاشی از موضوعات و پیام های قرآنی توسط دانش آموزان کلاس.

12-تهیه و نصب نمودار تشویقی و اخلاقی قرآن و تشویق دانش آموزان به حفظ سوره های کوتاه قرآن.

13-استفاده از نوار و لوح فشرده ی بعضی از قاریان معروف قرآن.

14-اجرای طرح انس با قرآن و نماز برای دانش آموزان کلاس همراه با برخی از اولیای آن ها.

15-پذیرایی از دانش آموزان کلاس در ساعات درس قرآن.

16-شرکت دادن دانش آموزان کلاس در برنامه ها و مناسبت ها و مسابقات قرآنی آموزشگاه.

17-گروه بندی دانش آموزان کلاس و انتخاب سرگروه قرآنی، و قرائت سوره های کوتاه به صورت گروهی.

18-نصب پوسترهای گوناگون از عبارات ها، پیام ها و سوره های کوتاه قرآنی همراه با معنی در کلاس.

پس از اجرای راه حل های فوق ، پژوهشگر در اواخر سال تحصیلی یادشده موفق شد تا فراوانی درصد دانش آموزان علاقه مند به حفظ سوره های کوتاه قرآن را از 5 نفر (85/17 درصد) به 26 نفر (85/92 درصد) علاقه مند به درک معانی و مفاهیم سوره ها را از 4 نفر (28/14 درصد) به 25 نفر (28/89 درصد) ، علاقه مند به قرائت قرآن را از 12 نفر (85/42 درصد) ، به 28 نفر (100 درصد) ، افزایش دهد.

علاقه مند به داستان های قرآنی را از 12 نفر (85/42 درصد) به 28 نفر (100 درصد) افزایش دهد.

علاقه مند به گوش دادن به نوار قرآنی را از 6 نفر (42/21 درصد) به 27 نفر (42/96 درصد) ، افزایش دهد.

علاوه بر این توانست فراوانی دانش آموزان غیر علاقه مند به فعالیت های قرآنی را از 10 نفر (71/35 درصد) در اوایل سال تحصیلی را به صفر در اواخر سال تحصیلی کاهش دهد.

این کاهش حاکی از افزایش علاقه مندی آنان به درس قرآن و فعالیت های آن بوده است. در پایان این نتیجه به دست آمده که تلاش در جهت علاقه مندسازی دانش آموزان به خصوص در پایه ی دوم دبستان به درس قرآن نه به عنوان یک وظیفه ی کاری، بلکه به عنوان یک تکلیف الهی و امر مهم برعهده ی مربیان و معلمان و مسئولین امر تعلیم و تربیت می باشد.

کلید واژه ها : درس قرآن ، علاقه مندسازی، فعالیت های قرآنی ، پایه ی دوم دبستان ، دانش آموزان کلاس.

فهرست مطالب :

عنوان صفحه

مقدمه. 1

بیان مساله. 3

توصیف وضع موجود (شواهد 1)4

الف : شاخص کیفی وضع موجود (Quality Indicator)5

ب: شاخص های کمی وضع موجود (Quantitative Indicators)5

اهداف تحقیق :7

الف : هدف کلی (Goal)7

ب : اهداف اختصاصی (Objective Specific)7

گردآوری داده ها و اطلاعات برای ارایه ی راه حل ها :8

الف : مشاهده :8

ب: پرسش نامه. 9

ج : مصاحبه. 9

د : بررسی پرونده های تحصیلی دانش آموزان : (Students Educational)10

پیشینه و یافته های دیگران :10

الف : پیشینه ی نظری (Theoretical Background)11

ب : پیشینه ی عملی (Practical Background)12

تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها و اطلاعات :13

راه حل های پیشنهادی :14

انتخاب راه حل ها :15

اعتباربخشی به راه حل ها :17

اجرای راه حل ها :18

نظارت بر اجرای راه حل ها :26

مشارکت و نقادی همکاران:26

اصلاح ، تعدیل و تغییرات لازم در اجرای راه حل ها :27

توصیف وضع مطلوب (شواهد 2)27

الف : شاخص های کیفی وضع مطلوب :27

ب : شاخص های کمی وضع مطلوب :28

نتیجه گیری :30

پیشنهادها و راه کارها :32

فهرست منابع و مآخذ. 34