اقدام پژوهی9چگونه توانستم علاقه به درس فارسي را دانش آموزان پايه هفتم آموزشگاه دخترانه‌ي عفاف2 افزايش دهم

زبان فارسي يكي از زبان‌هاي زنده‌ي دنياست كه از قرن‌ها پيش توسط نويسندگان و بزرگان و شاعران با آثاري كه آفريدند چون آينه‌اي انديشه‌هاي عميق آنان را نشان مي‌دهد كه گوياي تجربه‌ها و انديشه‌هاي عميق ملت ماست.

اين زبان قرن‌ها زبان رسمي و فرهنگي بخش وسيعي از جهان از آسياي ميانه و آسياي صغير و بين النهرين و تمام شبه قاره‌ي هند بوده است كه جذابيت آن نه تنها ايرانيان بلكه غيرايرانيان را نيز فرا گرفته است و تشويق نموده تا به اين زبان شعر بگويند و كتاب بنويسند.

پس زبان فارسي حافظ وحدت قوم ايراني و رمز هويت ملي ماست. بنابراين مي‌طلبد كه جهت تشويق و ترغيب نسل حاضر، آنان را هر چه بيشتر با اين سرمايه‌ي ملي آشنا سازيم و بتوانيم زيبايي‌هاي آن را سينه به سينه براي آيندگان باقي گذاريم.

اما سوال مهمي كه مطرح مي‌باشد اين است كه چرا عده‌اي از دانش آموزان به درس فارسي علاقه ندارند؟ چرا برخي اوقات كلاس فارسي خسته كننده است و چرا معلمان ادبيات از نمرات درس فارسي رضايت كامل ندارند؟

در اين زمينه تحقيقات زيادي صورت گرفته، بطور مثال پژوهشگري به نام «فاطمه لطفي زارع» در پژوهش خود تحت عنوان «الگوهاي جذاب سازي درس فارسي» به نكات مهمي اشاره كرده: ايجاد جو مناسب يادگيري تا فراگير بتواند از ذوق و استعداد خود جهت يادگيري استفاده كند. همچنين معلم مي‌تواند با برقراري رابطه عاطفي با دانش آموزان به تفاوت‌هاي فردي آنان پي برده و شرايط لازم را جهت افزايش علاقه و پيشرفت درسي فراهم نمايد. او در ادامه بيان كرده اگر فراگيران در امر تدريس مشاركت كنند چه بسا يادگيري دو چندان مي‌شود.

زبان و ادبيات فارسي با علوم ديگر سخت در ارتباط است چه بسا دانش آموزاني كه مفاهيم درس رياضي و علوم ديگر را بهتر و ساده‌تر در صرف ذهن خود مي‌پرورانند منشأ انس و الفتي است كه با درس شيرين ادبيات داشته‌اند.

بيان مسأله

اينجانب صغري روحي دهبنه با ميزان تحصيلات كارشناسي در رشته ادبيات فارسي، مدت 15 سال است كه در سمت دبير ادبيات در مقطع راهنمايي مشغول تدريس هستم.

در سال تحصيلي 93-92 با سمت دبير ادبيات متوسطه اول در آموزشگاه عفاف2 در ناحيه4 مشغول انجام وظيفه بودم. اين آموزشگاه در شهرقائم قرار دارد. داراي دو طبقه و 10 كلاس مي‌باشد كه 5 كلاس آن در پايه هفتم و 5 كلاس در پايه نهم، تحصيل مي‌كنند. تعداد دانش آموزان هر كلاس بطور ميانگين 26 نفر است. اين آموزشگاه داراي مدير، 3 معاون و حدود 30 همكار دبير مي‌باشد. مدرسه مذكور داراي كتابخانه نسبتاً مجهز، آزمايشگاه، اتاق ديتا و نمازخانه و... مي‌باشد. بطور كلي مي‌توان گفت مدرسه از نظر وضعيت فيزيكي در سطح خوبي قرار دارد. يعني از نظر نور، وسايل گرمايي و خنك كننده و ساير موارد، در سطح خوبي مي‌باشد.

از لحاظ وضعيت اقتصادي و فرهنگي و ميزان سواد خانواده‌هاي دانش آموزان در سطح خوبي قرار ندارند و حدود نيمي از دانش آموزان از اتباع افغان مي‌باشند.

اما آنچه ذهن اقدام پژوه را به خود مشغول ساخته به شرح زير است:

از اوايل سال تحصيلي متوجه شدم دانش آموزانم نسبت به درس فارسي علاقه نشان نمي‌دهند و در يادگيري آن تلاشي نمي‌كنند. آنان در كلاس بطور مخفيانه مشغول خواندن و نوشتن ساير دروس بودند و يا عده‌اي مشغول صحبت كردن و يا خوابيدن بودند بطور كلي مي‌توان گفت كلاس خسته كننده بود. همچنين نمرات هم رضايت بخش نبود.

در تحقيق حاضر كه از نوع پژوهش در عمل است اين مسئله در ذهنم ايجاد شد كه با چه روش‌هايي مي‌توانم علاقه و پيشرفت تحصيلي درس فارسي را در دانش آموزانم افزايش دهم.

علت علاقمندي

همانطور كه پيشتر نيز بيان شد مشكل عمده‌ي دانش آموزانم نداشتن انگيزه‌ي كافي براي درس خواندن و پايين بودن فعاليت‌آنان در يادگيري بود. البته اين مسئله علل مختلف دارد اما يكي از علت آن مي‌تواند به سطح فرهنگي خانواده‌ها مربوط شود به علت پايين بودن سواد والدين و آداب و رسوم ازدواج در اين خانواده‌ها كه دختران در سن پايين ازدواج مي‌كنند و به دختران اجازه تحصيل مقاطع بالاتر را نمي‌دهند همين مساله باعث شده كه دانش آموزان انگيزه براي تلاش و ادامه تحصيل نداشته باشند.

البته انگيزه‌ي دروني عشق به حرفه‌ي تدريس سبب شده بود كه اين موضوع را براي كار پژوهشي انتخاب كنم. خوشبختانه مدير مدرسه از هر ايده، نظر و تلاشي كه در جهت پيشرفت تحصيلي دانش آموزان مدرسه انجام مي‌گرفت استقبال مي‌كرد. احتمال موفقيت طرح هم بالا به نظر مي‌رسيد البته به شرطي بود كه تمامي عوامل موثر در ايجاد مساله با دقت در نظر گرفته شود.

از اين رو تصميم گرفتم با بكارگيري برخي شيوه‌ها، بازده كاري خود را ا فزايش دهم تا شاهد افزايش علاقه و پيشرفت تحصيلي دانش آموزانم در درس فارسي باشم.

مبلغ قابل پرداخت 25,000 تومان